Onzichtbaar Nederland

Gedurende de laatste tweehonderd jaar is Nederland een stuk beter bereisbaar en bereikbaar geworden. De meeste mensen kwamen 150 jaar geleden niet veel verder dan het volgende dorp. Door de komst van het spoor en later ook bruggen duurde het niet langer dagen, maar hooguit uren om ons land te bereizen. Bruggen en spoorlijnen hebben Nederland letterlijk verbonden. Met de achterkleinzoon van Jacob van Niftrik wordt dezelfde reis afgelegd die zijn betovergrootvader in 1858 heeft gemaakt. Omdat er in die tijd nog geen bruggen waren, moet hij naast de trein gebruik maken van open karren en roeiboten en bovendien grote afstanden te voet afleggen. Met behulp van oude kaarten, fototransities en animaties wordt de toenmalige wereldreis in eigen land inzichtelijk gemaakt. Daarnaast aandacht voor de manier waarop contact mogelijk wordt gemaakt via communicatiemiddelen. Van de houten seinen van de Chappe, geïntroduceerd door Napoleon, tot het 5G-netwerk dat binnenkort uitgerold wordt. De telefooncel is verdwenen. Net als de autotelefoon die in zijn tijd revolutionair was. De manier van communiceren wordt door de tijd heen steeds sneller en gemakkelijker. De postbodes leggen in de jaren tachtig 30 kilometer op een dag af, met vele contacten en koppen koffie. Nu doet een postbode 194 kilometer op een dag. Een kop koffie is er dan niet meer bij. We kunnen nu heel Nederland bereizen binnen 2,5 uur en staan in contact met de hele wereld. Maar de vraag is of we hierdoor ook meer contact hebben met elkaar.

Honderd jaar terug werd het agrarische land nog gekenmerkt door een eindeloze hoeveelheid kleinschalige akkers. Daar maakte de herverkaveling rigoureus een einde aan met als gevolg een monotoon landschap waar efficiëntie leidend is. Treffend voorbeeld is het eiland Ameland, waar door middel van visualisaties zichtbaar wordt gemaakt hoe groot het verschil is tussen vroeger en nu. Twee boeren, die beide alle veranderingen hebben meegemaakt, blikken met gemengde gevoelens terug. Ook het Westland onderging een metamorfose via een alsmaar groeiend kassengebied. Maar wie weet nog dat de eerste kassen daar gevuld waren met druiven? Ooit was het bintje de meest populaire (export)aardappel van Nederland, maar de laatste jaren ligt deze soort niet meer op onze borden. Toch probeert een biologische boer het bintje weer nieuw leven in te blazen. Verder aandacht voor de verzilting van ons land, een groot probleem voor de landbouw. Maar het zou ook leiden tot innovaties waardoor Nederland toonaangevend wordt als producent van zilte landbouwproducten.

Bron: VPRO

Meer Afleveringen van Onzichtbaar Nederland

Nederland 1

Onzichtbaar Nederland

Het bombardement van Rotterdam heeft naast een verwoeste binnenstad ook veel niet-ontplofte explosieven achtergelaten. Niet alleen van de Duitsers, maar ook van de geallieerden. Via een datavisualisatie wordt zichtbaar waar al ... 

Nederland 1

Onzichtbaar Nederland

Honderd jaar terug werd het agrarische land nog gekenmerkt door een eindeloze hoeveelheid kleinschalige akkers. Daar maakte de herverkaveling rigoureus een einde aan met als gevolg een monotoon landschap waar efficiëntie leide ... 

Nederland 1

Onzichtbaar Nederland

Vanwege de internationale handel en het vele reizen is Nederland gevoelig voor besmettelijke ziektes van buitenaf. Er werden maatregelen genomen om ziektes buiten de deur te houden die onder meer mee werden gebracht door matroz ... 

Nederland 1

Onzichtbaar Nederland

Industrieën komen en gaan, maar wat betekent dit voor de dorpen en steden die dankzij de fabriek hebben kunnen groeien? De Zaanstreek is het oudste industriegebied van Nederland en ook een van de oudste van Europa. Waar nu de ... 

Nederland 1

Onzichtbaar Nederland

Nederland voert al eeuwenlang een gevecht tegen het water. De dreiging kwam eerst vanuit zee, later ook vanuit de rivieren en de laatste tijd ook nog vanuit de hemel. Onze delta is geen veilige plek om te wonen en te werken, ma ... 

Nederland 1

Onzichtbaar Nederland

Fietsers worden steeds dominanter in de centra van oude binnensteden. Dat zorgt ook meteen voor een probleem: waar laten we al die fietsen? Voorheen was de komst van de trein en later de auto een grote verandering. Wat betekend ... 

Nederland 1

Onzichtbaar Nederland

In Groningen moeten steeds meer huizen worden gestut als gevolg van aardbevingen in deze regio. De gaskraan wordt daarom langzaam dichtgedraaid, waardoor nieuwe bronnen nodig zijn. Maar het is niet de eerste keer dat we in Nede ... 

Nederland 1

Onzichtbaar Nederland

Gedurende de laatste tweehonderd jaar is Nederland een stuk beter bereisbaar en bereikbaar geworden. De meeste mensen kwamen 150 jaar geleden niet veel verder dan het volgende dorp. Door de komst van het spoor en later ook brug ...